Avrigging av oljuvirksemi: Nýggjur vinnumøguleiki í Føroyum?

Tað er Sjóvinnufelagið, ið hevur tikið stig til kanningina, sum Vinnuframi hevur avgjørt at stuðla. Sjóvinnufelagið hevur heitt á fyritøkuna FOÍB, Føroya Olju­­ídnaðar­bólkur, um at gera kanningina stendur at lesa á heimasíðuni hjá Vinnuhúsinum. 

Sjóvinnufelagið heldur tað vera rætt at kanna allar vinnumøgu­leik­ar í Føroyum. Avrigging ella “Decommissio­ning”, sum er altjóða heitið fyri at burturbeina gamla oljuútgerð og undirstøðukervi sum t.d. rørleiðingar og olju­pallar, ið hava tænt sína tíð, kann møguliga vera grundarlag fyri vinnuligum virksemi í Føroyum.

Í dag hava flestu av okkara grannalondum, tvs. Bretland, Norra og Danmark, tikið til sín henda møguleika, sum gevur bæði nógv arbeiðspláss og inntøkur til samfeløgini.

Nú oljuvinnan í Norðsjónum hevur umleið fimti ár á baki, eru nógvar av keldunum við at tømast, og tí er ikki brúk fyri øllum pallunum longur.

Í Hetlandi eru tey farin undir avrigging av gomlum oljupallum og útbúnaði.

Mett verður, at avrigging í oljuvinnuni fer at umseta fyri meira enn 150 mia. kr. komandi tíggju ára skeiðið.

Tá oljufeløg á sinni gjørdu avtalur um at fara undir útbyggingar og framleiðslu, fylgdi eisini við eitt krav um at rudda upp eftir sær, tá framleiðslan endaði.

Sjóvinnufelagið heldur, at tað kundi verið áhugavert at kanna, um eisini Føroyar kunnu gerast partur av hesum virksemi, ið hevur til endamál at varðveita eina reina og ódálkaða náttúru og umhvørvi, um somu tíð sum nærum alt tilfarið frá gomlum pallum og útbúnaði á havbotninum kann endurnýtast.

Við øðrum orðum snýr vinnan seg um at taka niður, beina burtur og endurvinna mest møguligt av pallum og aðrari útgerð til frama fyri burðardygd og umhvørvið.  

Ein orsøk til at Sjóvinnufelagið heldur, at slík kanning kann vera áhugaverd at gera er tann, at næsti granni Føroya, nevniliga Hetland, longu so smátt er farið undir hetta virksemið. Hvat kunnu vit læra av teimum eins og hinum londunum kring Norðsjógvin?

Tað skal vera sagt, at avrigging av pallum og øðrum útbúnaði er bert ein lítil partur av allari arbeiðsupggávuni. Størsti parturin av arbeiðinum verður gjørdur, áðrenn sjálv avriggingin fer fram.

Hann inniber verkfrøðingavirksemi til havs, stýring og umsiting av arbeiðinum, lógararbeiði og samskipan av flutningi við bæði hjálparskipum og tyrlum.  

Men er hetta í heila tikið ein vinna, sum føroyingar ynskja at fara í holt við? Og hóast arbeiði er til nærum allar hendur í Føroyum í dag, so er torført at vita, hvussu støðan verður um nøkur ár. Kann avrigging kanska skapa vinnuligt virksemi í Føroyum, tá tað eitt nú verður longri millum størri verkætlaninar í t.d. byggivinnuni?  

Orsøkin til at Sjóvinnufelagið hevur heitt á FOÍB um at standa fyri kanningini er tann, at hetta felagið hevur drúgvar royndir á økinum og hevur ognað sær stóra vitan á oljuøkinum sum heild.

Ætlanin er, at kanningin skal vera liðug í seinnu helvt av 2022. 

Sí leinkjur um dømi um avrigging í Bretlandi:

https://www.woodmac.com/news/opinion/uk-north-sea-decommissioning-the-17-billion-challenge/

https://www.lerwick-harbour.co.uk/sectors/decommissioning